Gayrimenkul satın almak, ev sahibi olmak, her yetişkini her aileyi yakından ilgilendiriyor. Çünkü barınma, yani konut sahibi olmak en temel ihtiyaçlarımızdan biri, aynı zamanda en iyi yatırım araçlarından da birisidir. Peki, ev alırken nelere dikkat etmeliyiz? Ajanda Plus, emlak asistanı, emlak destek programının faydalı makaleler bölüm konusu: İster oturum ister yatırım amaçlı olsun, mutlaka ev alırken dikkat etmeniz gereken 10 madde;
- Konutun bağlı bulunduğu belediyeden rayiç bedelini belirleyin. (Rayiç bedeli, belediyenin belirlediği mahallenin m² bazında en alt limitten yüksek olması şartı ile evin satın alma bedelini, belediyeye bildirdiğiniz ve belediyenin de resmileştirdiği bedeldir.)
- Tapu sicil müdürlüğünde; tapunun niteliği sorulmalı, evin mülkiyet durumu (kime ait olduğu, hisseli olup olmadığı) tapu dairesinden evin üzerinde herhangi bir şerh veya kısıtlama (ipotek, haciz, intifa hakkı vb.) olup olmadığı incelenmelidir.
- Tapu İşlemleri için evinizi, alacağınız değer üzerinden beyan edin. Tapu harcı ödemesi, satış bedeline göre yapıldığı için tapu işlemi sırasında düşük bir bedel beyan ederseniz, daha düşük tapu harcı ödersiniz. Fakat bu konu Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yakından takip edildiği için, hem alıcıya hem satıcıya geriye dönük önemli cezalar kesilebilir.
- İnşaat'tan satın alınacaksa, inşaatı yapan firmanın güvenilir olması, daireyi vaat edilen tarihte, ek masraf çıkarmadan teslim edecek olmasına, İnşaat'ın projesinin onaylanmış, temeli atılmış, yapı inşa izni alınmış ve kat irtifak tapusu adı altında tapu verebilecek olmasına dikkat etmelisiniz. Mutlaka noter onaylı bir sözleşmeni yapmalı ve sözleşmenin fesih koşulları ve sonuçları belirtilmedilir. Sözleşmenin eki olarak daire planı ve teknik şartname sunulmalıdır.
- Almayı düşündüğünüz gayrimenkul 2.el ve kiracı oturuyorsa; Kanunen mevzuat ve genel uygulamaların kiracı lehine oluyor. Özellikle uzun vadeli kiralamalarda kira sözleşmesine istinaden şerh konulabiliyor. (5 yıl ve üzeri için) Tapu'da ki şerh ile birlikte satın alınması durumunda yasal olarak mevcut olan kira sözleşmesinin şartlarını kabul etmiş olursunuz. Bu şerh ile kiracı yükümlülüklerini yerine getirdiği sürece evin yeni sahibi olsanız da evden çıkaramayacağınız anlamına geliyor. Bu sebeple almak istediğiniz evin kiracısıyla sözleşmeye dayalı anlaşmanız faydanıza olur.
- Evi satın almadan önce kiracı ile yasal olarak bir sözleşme yapmadıysanız ve tapuda şerh yoksa tapu devri tamamlanma tarihinden itibaren en geç 1 ay içinde ihtarname göndermelisiniz. 1 ay içerisinde ihtarname göndermezseniz bu daha önce yapılan kira sözleşmesini kabul ettiğiniz anlamına gelir.
- Alım-satım işlemi esnasında 8.000 TL üzerindeki ödemeleri bankalar, özel finans kurumları veya PTT aracılığı ile yapılması zorunludur. Uyulmaması durumunda ödenen tutarın %5'i oranında özel usulsüzlük cezası kesilir. Bunun dışında da yasal olarak hak iddia edebilmemiz açısından da önemlidir.
- Yatırım amaçlı düşünüyorsanız; satın alacağınız konutun bölgesinde imar durumu nedir? 5-10 yıl içinde bölgenin değerini etkileyecek devlet yatırımları veya ticari projeler var mı? Çünkü önemli altyapı projeleri çevresinin de değerini arttırıyor. Toplu taşıma araçlarına, eğitim kurumlarına, hastanelere, alışveriş merkezlerine, pazara, çarşıya yakınlık, konutun hem değerini arttırıyor hem de kiracı bulmayı kolaylaştırıyor.
- Tapu Kadastro müdürlüğünden gayrimenkul'ün haritasını talep edebilir, çevresinde olan ve ileride olması muhtemel yapılar hakkında bilgi alabilirsiniz.
- Oturum amaçlı düşünüyorsanız; önceliklerinizi belirleyin. Kaç oda? kaçıncı kat? sıfır mı? ikinci el mi? güvenlik, otopark mevcut mu? sosyal tesislere, hastane, okul vs. yakınlığı nasıl? yaşantınızı kolaylaştıracak ve güzelleştirecek semtlere dairelere yoğunlaşın. Tabii ki bütçeniz doğrultusunda mutlu olacağınız daireyi seçin.
Bu bilgilerin yanında Profesyonel destek almanızın, birikiminizi ve hayallerinizi riske atmamak adına faydalı olacağını düşünüyorum. Son olarak ev satın almaya karar verdiğinizde lokasyonu belirlemek ve o lokasyondaki en iyi emlakçı veya gayrimenkul yatırım danışmanıyla çalışmanız ileride sorun yaşamanızı engeller. Bir miktar komisyon ödersiniz ama alım işlemleriniz tamamlanana ve daireniz teslim edilene kadar gayrimenkul danışmanınız pazarlık, sözleşme ve teminat sürecinizde hakkınızı korumuş olur. Komisyonda alınan hizmet karşılığında evinizin teminatı olur.